www.pionierzy40pp.pl

Szpicber

Do założenia nowego wątku skłoniły mnie ciekawe odkrycia dotyczące historii 40ppDL. Otóż sięgając do pierwocin powstania pułku w 1918r. oraz konfrontując dotychczasowe ustalenia z tym co właśnie wpadło w moje ręce, dochodzę do wniosku że historia jego powstania jest nieco bardziej zagmatwana niż to się nam wcześniej wydawało.
Poczynając od pierwszej nazwy pułku tj. 30 pułk piechoty im. Jana III Sobieskiego które to miano nosił do lutego 1919r. należy wspomnieć iż w tym samym czasie (od 1 grudnia 1918r.) w Łowiczu powstał pułk który nosił to samo numerowe oznaczenie (prawdą jest iż dopiero w poł.1919r. przyjął tą nazwę oficjalnie) ale nie brał jeszcze udziału w żadnych walkach. Na front trafił wiosną 1919r. i to pod Lwów (co np. w kwestii ustalenia listy poległych 40pp z tamtego okresu stanowi pewien kłopot).
Drugą ciekawostką jest fakt iż istniały w historii dwa 3-cie pułki strzelców lwowskich i to dopiero z tego drugiego po przemianowaniu powstał 40 pułk piechoty strzelców lwowskich.
Otóż 25 listopada z powstających we Lwowie oddziałów powstał 39 pułk piechoty strzelców lwowskich a jego III batalion został utworzony z istniejącego 3 pułku strzelców lwowskich.
Dopiero w lutym 1919r. 30pp im.Jana III Sobieskiego przemianowano na 3 pułk strzelców lwowskich a w kwietniu na 40pp strz. lwowskich.
Tak to mniej więcej wyglądało. Nieco to zagmatwane ale już wyjaśnione.

Szpicber

Niezwykle ciekawym i mało znanym przyczynkiem do historii 40 pułku piechoty i generalnie całego WP II RP jest udział pułku w pierwszych w Polsce wielkich manewrach wojskowych jakie odbyły się w dniach 11-13.08.1925r. na Wołyniu. Całe manewry co prawda miały na celu pokazanie (było mnóstwo obserwatorów zagranicznych) sprawności działania polskiej kawalerii zarówno w obronie jak i w natarciu ale w ostatnim dniu swój znaczący udział wzięła także kombinowana jednostka piechoty w której to pierwsze skrzypce odegrał 40 p.p. W manewrach brały udział pułki kawalerii:6,8,9,12,14,19,20,21,22,24 pułki ułanów, 2, 10 pułki strz.konnych, 40,44,52 pułki piechoty oraz dywizjony art.konnej i po jednym dyonie art. z 5 i 12 p.a.l. Podam jedynie co w konkluzji zawarł komentator po obejrzeniu pod Brodami defilady wszystkich oddziałów które brały udział w manewrach:"Odniosłem wrażenie że najsprawniej defilowały: w piechocie I baon 40 p.p. płk.Langnera, a w kawalerii zaś 22 pułk ułanów".
Oczywiście dysponuję pełną relacją z całych tych manewrów w tym i na temat udziału w nich 40 p.p. Jako ciekawostkę dodam iż pułk wykonując zadanie w ramach manewrów współdziałał z oddziałem czołgów (z 1 p.cz.).

pi.ko

W pułku mieli planowane staże oficerowie brytyjscy:
por. D. Bh. Lennox-Boyd - 1–21 VII 1937 r.
kpt. T. A. H. Coltman - 11–16 V 1938 r. (tu chyba bardziej wizytacja)
W 1939 r. staż w pułku miał zaplanowany oficer rumuński:
mjr Traian Teodoresu - 12 VII–31 XII 1939 r.
Czy faktycznie doszły do skutki - tego nie wiem.

hubal600

http://www.youtube.com/watch?v=y9dMaegIq_8 tutaj mamy filmik w pierwszych niecałych dwóch minutach jest Praga i żołnierze 1 batalionu dziarsko goniący cywilów do łopaty.

Szpicber

Napisz Piotrze skąd pochodzi informacja o tych oficerach stażystach w pułku. Mogę z satysfakcją napisać iż będąc ostatnio (26-28.09.2013) we Lwowie miałem okazję osobiście być na dawnym boisku 40 p.p. przy Cm. Łyczakowskim. Obecnie działa tam jakiś szkolny klub sportowy, ale boisko nadal pełni swą pierwotną funkcję. Stałem na murawie tego boiska i od razu oczami wyobraźni widziałem I-ligowe derby Lwowa: Lechia - Pogoń z 1931r. Oczywiście odwiedziłem wszystkie mogiły żołnierzy 40 p.p. z okresu 1918-20 na cmentarzu Obrońców Lwowa.

pi.ko

Przegląd Historyczno-Wojskowy bodajże z 2012 r. - artykuł Wojciecha Mazura o stażach.

Szpicber

Kolejną ciekawą historią dotyczącą 40pp jest epizod z wojny 1920r. Otóż 21.08.1920r. II baon pułku zajął pewną wioskę (nazwę jej podam później - nie mam źródła pod ręką) po czym otrzymał ostrzał z dział i ckm-ów. Pod tą osłoną z lizjery lasu wyszła do ataku na pozycje obronne II baonu w tyralierze kompania piechoty. Jakież było zdziwienie oficerów baonu gdy w ich lornetkach ukazały się sylwetki żołnierzy Armii Ochotniczej. Okazało się że była to kompania sąsiedniego (w składzie 6 D.P.) 240 pp M.O.A.O. (Małopolskie Oddziały Armii Ochotniczej) którego spora część kadry wywodziła się z nadwyżek 40 pp. Na szczęście nie było żadnych ofiar w czasie tego niefortunnego zajścia.
No i się dowiedziałem że miejscem tego przykrego zajścia był Jaryczów Nowy.

Szpicber

Wpadłem na kolejny ciekawy epizod z historii pułku. Otóż w początkowym okresie walk podczas przewrotu majowego w 1926r., gdy ważyły się kwestie lojalności poszczególnych pułków, ówczesny premier W.Witos osobiście zażądał od gen.W.Sikorskiego (ówczesnego dowódcy O.K.VI Lwów) wysłania na pomoc rządowi 40 p.p. Gdy pułk odjechał już transportem kolejowym w kierunku W-wy, dowiedział się gen.Sikorski ku swojemu przerażeniu, że pułk raczej rządowi nie pomoże, a wręcz przeciwnie stawi się do dyspozycji sztabu Marszałka Piłsudskiego. Taką więc mimowolną "niedźwiedzią" przysługę przy pomocy 40 p.p. wyświadczył rządowi d-ca O.K.VI. Ostatecznie transport pułku zatrzymano w Przemyślu.`

hubal600

Trochę informacji o uroczystościach związanych z przekazaniem szczątków nieznanego żołnierza do Warszawy przy udziale 40 p.p. [link widoczny dla zalogowanych]

Szpicber

Mogę Dareczku ze swojej strony dodać iż na tym nie skończyła się rola 40 p.p. w czasie tych uroczystości, bo w pewnym zakresie także miała miejsce podczas transportu i w samej W-wie.

Szpicber

A.d. pierwszego postu na tym wątku, niepokoił mnie fakt istnienia w tym samym czasie 2 pułków o tym samym numerze. No i rzeczywiście potwierdza się iż nieco ponad miesiąc (do chwili przemianowania na 3 p.strz.lw. w połowie lutego 1919r.) na froncie lwowskim znajdowały się oddziały dwóch różnych 30 pułków piechoty. A mianowicie II baon 30 p.p. z Łowicza znalazł się pod Lwowem już 11 stycznia 1919r. co w kontekście ustalenia np. listy strat może nastręczać pewne kłopoty. Spotkałem się co prawda z rozróżnieniem i np. rannych żołnierzy z Łowicza podpisywano jako 30 p.p. łowicki. Cóż tak właśnie na początku wyglądała pełna dowolność w nazewnictwie jednostek wojskowych W.P.

Szpicber

Oprócz I rzutu pułku który znalazł się w Warszawie, także we Lwowie działania mobilizacyjne były w 40 p.p. prowadzone bardzo intensywnie. I tu (ze względu na dosyć ubogą literaturę źródłową) są znaczące luki, czy wręcz przekłamania. Pierwszą wątpliwość nasuwa zestawienie składu grup bojowych zamieszczone przez R.Daleckiego w "A.Karpaty" oczywiście w kontekście 40 p.p. W Grupie"Żółkiew" jest umieszczony baon marszowy 40 p.p. d-ca mjr.Eugeniusz Kubicz i w Grupie obrony rz.Wereszycy (do 12.IX.) figuruje również baon marszowy 40 p.p. pod tym samym dowódcą. Pytanie się samo nasuwa. Czy to ten sam batalion, czy dwa różne? Kolejną sprawą jest informacja zamieszczona na forum "dws.org" że wśród improwizowanych baonów mobilizowanych przez płk.Polniaszka(d-ca Lwowskiej Brygady O.N.) do pułku O.N. ppłk.Grefnera znajduje się improwizowany baon O.N. mjr.Hornbergera tworzony przy 40 p.p. Tu pytanie brzmi; jakie jest źródło takiej informacji? Czy ktoś coś wie na ten temat?

pi.ko

Żeby mieć pełny ogląd sytuacji:

Szpicber

To że mógł być organizowany na terenie koszar 40 p.p. (baon mjr.Hornbergera) to oczywiście może być prawda, ale skąd pochodzi ta informacja (z jakiego źródła)? To mnie interesuje.
Ciekawostką może też być fakt iż kilku z podanych przez ciebie Piotrze oficerów służyło wcześniej w 40 p.p. i tak; ppłk.L.Dmyszewicz (był w 1920r. d-cą kompanii w III/40pp), mjr.Otton Blutreich (jako kpt. w latach 20-tych oficer pułku), mjr.Józef Klink (jako por. był w 1920r. oficerem oświatowym pułku). Jest też błąd w nazwisku d-cy baonu improwizowanego. Jest; mjr.Stanisław Gąbrowicz - winno być; mjr.Stanisław Gębarowicz (rocznik oficerski 1939r.)

pi.ko

Moze stąd?